Politieke partijen hebben hun verkiezingsprogramma’s bekend gemaakt en de Tweede Kamer is met reces: de Tweede Kamerverkiezingen 2025 staan voor de deur. Als supermarktbranche staan we midden in de samenleving. We zien dan ook dagelijks hoe politieke keuzes doorwerken in de schappen, bij ondernemers en uiteindelijk de consument.
De gepresenteerde programma’s laten zien dat politiek Den Haag veel aandacht heeft voor thema’s die de supermarkt- en foodservicebranche direct raken. In de meeste programma’s komen onderwerpen als betaalbaarheid, gezondheid, duurzaamheid, arbeidsmarkt en voedselzekerheid veelvuldig terug. Het CBL deelt graag haar visie op de mogelijkheden voor de levensmiddelenbranche binnen gepresenteerde programma’s.
Betaalbare boodschappen blijven topprioriteit
Vrijwel alle partijen erkennen dat boodschappen betaalbaar moeten blijven. Maatregelen zoals btw-verlaging op groente en fruit krijgen brede steun. Tegelijkertijd stellen sommige partijen prijsmaatregelen of extra heffingen voor. Het CBL benadrukt dat marktwerking en voorspelbaar beleid essentieel zijn om prijzen stabiel te houden. Stijgende kosten voor arbeid, logistiek en regelgeving drukken direct door in het schap en in de portemonnee van de consument. Daarom pleit het CBL voor lage werkgeverslasten en efficiënte regelgeving, zodat ondernemers kunnen blijven investeren in betaalbaarheid en duurzaamheid.
Gezondere en meer duurzame keuzes moeten aantrekkelijk zijn
Partijen willen dat supermarkten bijdragen aan een gezonder voedingspatroon. Dat sluit aan op de praktijk waarin supermarkten al investeren in initiatieven zoals de Nutri-Score, een groter aanbod van plantaardige producten en verduurzaming van de keten. Het CBL deelt de ambities in duurzamer en gezonder voedsel, maar benadrukt dat positieve prikkels effectiever zijn dan ‘straffen’. Dat wil zeggen geen afstraffende suikerbelasting, maar een btw-verlaging op groente en fruit die juist de gezonde keuze stimuleert. Gezondere en duurzamere keuzes moeten vooral lekker, betaalbaar en toegankelijk zijn voor iedereen.
Samen werken aan een duurzame voedselketen
Er is brede politieke steun voor verdere verduurzaming van landbouw en eerlijke beloning voor boeren en tuinders. Het CBL wijst op bestaande ketenprogramma’s zoals Beter voor Natuur & Boer en On the Way to PlanetProof. In deze programma’s krijgen boeren en telers een extra vergoeding voor duurzaamheidsinspanningen. Dit maakt het mogelijk voor ketenpartners om verder te investeren in verduurzaming van hun producten. Het is belangrijk dat nieuwe wet- en regelgeving ruimte biedt voor zulke vrijwillige initiatieven, in plaats van extra administratieve lasten te creëren die juist contraproductief werken.
Gezonde arbeidsmarkt als randvoorwaarde
Vrijwel alle partijen noemen krapte op de arbeidsmarkt als groot knelpunt. Het CBL deelt die zorg. Personeelstekorten raken de hele keten, van distributiecentra tot winkels. Maatregelen die werken stimuleren en de lasten op arbeid verlagen zijn daarom cruciaal om de continuïteit van de voedselvoorziening te waarborgen.
Voedselzekerheid creëren door samenwerking
Partijen benadrukken het belang van nationale voedselvoorziening en korte ketens. Het CBL onderschrijft dat, maar wijst erop dat de Nederlandse voedselmarkt sterk Europees verbonden is: zo’n 65 procent van het in Nederland geproduceerde voedsel wordt geëxporteerd. Tegelijk worden sommige grondstoffen en levensmiddelen ook geïmporteerd. Samenwerking met boeren, producenten én Europese partners is nodig om schappen gevuld, voedsel veilig en prijzen betaalbaar te houden.
De verkiezingsprogramma’s bieden veel aanknopingspunten voor samenwerking. Het CBL ziet kansen om samen met politieke partijen, overheden, maatschappelijke organisaties en ketenpartners te werken aan een toekomst waarin gezonde, duurzame en betaalbare voeding vanzelfsprekend is. Het CBL blijft hierover in gesprek met wetgevers en beleidsmakers. Praktische oplossingen vanuit mogelijkheden binnen de keten kunnen het verschil maken in de dagelijkse boodschappen van miljoenen Nederlanders.
